świat, strona 23

17 lipca.

Znowu jestem w mieście światła, od wczorajszej nocy, kiedy to wylądowaliśmy w Alicante z godzinnym opóźnieniem. Kiedy zameldowałam się w hotelu, była już północ.

Ściskamy się na powitanie z A., właścicielem hotelu, wręczam mu belgijskie czekoladki. - Witajcie w domu - mówi i czuję, że jedenastu latach to nie jest tylko kurtuazja.

Do podpisania był jakiś dodatkowy formularz - nowy wymóg policji. Podałam płeć - żeńska. Biurokracja.

19 lipca.

Wakacje rozkręcają się, mamy około 35 stopni, w słońcu powyżej 40. Wilgotność powyżej 60%. Morze w tym wszystkim daje nam trochę ochłody, ale dotarcie na plażę i z powrotem wywołuje strugi potu na plecach. A w wodzie:

Chodzi o to że

nic się nie dzieje

wiszę w wodzie

zupełnie bez zgryzot

wszystko jest daleko

i jestem sobie sobą

Po zakupach w centrum handlowym (Jot chciał więcej ubrań, och) poszliśmy zjeść do baru Tómate przy ulicy Poeta Quintana. Mają dość drogo, choć krewetki w czosnku dobre. Wypiliśmy po dwa napoje; wszystko paruje. Możliwe, że ludzkość wyginie wśród susz i pożarów. Być może, ale ja na to nic nie poradzę. Mogę zajmować się tylko własną lokalną skalą. Jestem bardzo małą istotą ludzką bez wpływu na lokalne procesy. Ale świat w tej formie lubię i chciałabym go zachować.

Chciałam pójść na "Carmen" w wykonaniu Opery Madryckiej w El Campello, ale spektakl jest przeniesiony na sierpień.

Hiszpanki właśnie wygrały z Angielkami i są mistrzyniami świata w piłce nożnej.

Ten turniej zaczęłam oglądać miesiąc temu, na wakacjach w Hiszpanii.

Myślę, że Hiszpanki zasłużyły na ten sukces. Mecz był też dobrze sędziowany przez Amerykankę Tori Penso.

Nie muszę już kibicować, robię sobie siestę.

mecz finałowy

Bieżączka to taka biegunka. Codzienność na szybko.

Postanowiłam w ogóle nie komentować tutaj bieżącej sytuacji politycznej, bo szkoda mi zdrowia. A sytuacja jest niemal tragiczna.

Wszelako gdybym nie wierzyła w możliwość jej naprawienia, straciłabym wszelką nadzieję i chęć do działania, w tym do pisania tutaj.

Wracam myślami do seansu "Mission Impossible" sprzed kilku dni. Otóż jego fabuła kręci się wokół patologicznie ewoluującej formy sztucznej inteligencji, która się zbiesiła i może przejąć władzę nad światem - motyw znany od dawna w formie "buntu robotów," "eliminacji ludzkości przez technologie" itd. Ale koncept sztucznej inteligencji nie jest już dziś fantazją i mrzonką, tylko rzeczywistością.

Zadziwiają mnie osoby, które podchodzą z ufnym entuzjazmem do dostępnych już usług ChatGPT - nie boją się bzdur ani deep fake'ów, które AI może wyprodukować. Mój własny Jot powierzył jej napisanie wypracowania...

W pewnym eksperymencie, który znam z amerykańskiego programu "Forum" w radiu KQED okazało się, że podczas niewinnej rozmowy, AI zaczęła zachowywać się niczym psychopata, wmawiając ludzkiemu rozmówcy intencje i uczucia niemające nic wspólnego z prawdą ("Kochasz mnie, powiedz to").

Zastanawiam się, czy ludzie poważnie myślą, że z AI można rozmawiać, jeżeli ta rozmowa miałaby wyjść poza algorytm względnie bezbolesnego kontaktu z biurem obsługi klienta. Moim zdaniem to niemożliwe. Rozmowa znacząca - nie mówiąc już o konwersacji twórczej czy literackiej - wymaga bowiem od jej uczestników pewnego poziomu empatii, czyli wczucia się w drugą stronę dialogu. Po prostu niezbędne są uczucia albo emocje, bez nich nie będzie prawdziwego kontaktu. Można czuć sympatię, miłość, złość, nienawiść, znużenie, podziw, nawet pogardę i wściekłość - ale nie można czuć wobec swego rozmówcy obojętnej pustki. Prawdziwa komunikacja wymaga nie tylko luki informacyjnej ("potrzebuję się czegoś dowiedzieć") i znajomości kodu (czyli wspólnego języka), jak powiedziałby filolog, ale minimalnego stopnia WZAJEMNEGO zainteresowania lub zaciekawienia. AI tego nie ma i mieć nie może, bo nie jest inteligencją emocjonalną. AI jest funcjonalnym psychopatą. Nie dajcie się zmanipulować. Bo akt komunikacji nie jest ograniczony do wymiaru intelektualnego, wymaga też zaangażowania psychiki. Stąd konieczność posiadania empatii, której brak psychopatom, w tym AI.

PS. Kilka razy prosiłam AI o napisanie wiersza w konkretnym stylu. Zważywszy, że np. poezja dawna dostępna jest w domenie publicznej, naśladowanie tego typu utworów powinno być dość łatwe. Tymczasem AI sklecała mi za każdym razem zlepek grafomańskich wariacji na zadany temat.

Miałam bardzo przyjemny weekend, spotkałam się bowiem z Ju. Było to spotkanie zaległe z wymianą prezentów, połączone z konsumpcją tajskiego jedzonka w modnej restauracji.

Rzadko się widujemy, więc spotkanie nam się przeciągnęło. Pogoda sprzyjała, więc poszłam potem na film do miejscowego kina. Jest to kino w starym stylu, takie z jedną salą, która jako żywo przypomina mi kino "Polonia" w rodzinnym mieście. Miałam postanowienie, naprawdę, że będę korzystała z lata i nieobecności Jota, i że będę tam często zaglądać. Ale nie, nie udało mi się to dotąd. Zebrałam się zatem w sobie i w sobotę wreszcie wyłuskałam osiem euro, żeby obejrzeć hiszpańskie (urocze) "Historie nie do opowiedzenia".

W niedzielę z kolei wybrałam się (z polecenia Ju.) na  "Mission Impossible". To kino gatunkowe w gatunku mi odległym, jednak zwyciężyła u mnie chęć ujrzenia polskiego aktora Marcina Dorocińskiego w mundurze rosyjskiego marynarza. Bowiem długa sekwencja z naszym aktorem otwiera ten film.

Bardzo pięknie prezentuje się kapitan statku podwodnego, bardzo. Wygląda, gra i mówi - z akcentem raczej polskim niż rosyjskim, jeżeli chcecie znać moje zdanie filologa (ale czy nam to przeszkadza? ależ nie przeszkadza). Pomyślałam sobie, że sprawiedliwością dziejową jest, że ten urodziwy i utalentowany aktor wypłynął wreszcie (tym okrętem wojennym) na szerokie, międzynarodowe wody. Ma już co prawda pięćdziesiątkę - ale czymże jest pięćdziesiątka w dzisiejszych czasach. No i wreszcie Dorociński to osoba o wielkim sercu, promująca w mediach społecznościowych adopcje bezdomnych zwierząt. Niech mu się wiedzie! Póki co, wiadomo, że pojawi się w kolejnej części "Mission Impossible".

(Patrzcie państwo, rozpisałam się o filmie z gatunku, którego raczej nie oglądam. Ale to naprawdę udany film).

Film skończył się o 23.30, do tramwaju miałam dwadzieścia minut. Było ciepło i sierpniowo, przede mną dwukilometrowy spacer prostą drogą. Szłam równym krokiem, a do moich uszu co chwilę dochodził świergot świerszczy. Samce świerszczy są terytorialne i trzymają rywali na dystans, stąd idąc przez ciemną noc słyszałam ich śpiew w sporych odstępach, to po lewej, to po prawej, jakbym przełączała się między stacjami bazowymi telefonii. Jak miłe było to kojące cykanie, zwłaszcza w porównaniu z rzężeniem cykad w Hiszpanii.

Szłam sobie ciemną nocą, bolały mnie kości, ale koiło mnie ciepłe powietrze, a gwiazdy nade mną przypominały mi, jak bardzo nieznaczącym jestem pyłkiem.

Potem, w mieszkaniu, na framudze drzwi do sypialni, znalazłam zielonego konika polnego. Rano go już nie było, pewnie zjadł go kot.